خاستگاه سخن از نگاه مولوی به همراه برخی ملاحظات تطبیقی در حوزه ی ادبیات خداشناسی

نویسندگان

لیلا پژوهنده

چکیده

این گفتار با عنوان «خاستگاه سخن از نگاه مولوی» با مقدمه ای در موضوع غیبی و وحیانی بودن خاستگاه سخن و اصالت کلام نفسی یا کلام الله ـ بر پایه ی اصول و مبانی کلام اشعری ـ و با تأکید بر ارزش و اعتبار ویژه ی سخن و جایگاه موجودات به عنوان کلمات خداوند در قلمرو هستی شناسی مولوی آغاز می شود و جایگاه ساحت ازلی و ابدی الهی را به عنوان سرچشمه ی اصیل و راستین و خالق و مالک سخن، همچنین گوینده و شنونده ی حقیقی سخن که سرانجام سخن بدان بازمی گردد، می نمایاند. ماهیت نسبت کلمه ی خلّاقه ی (کن) با سایر مراتب هستی و پیوند ناگسستنی و ذاتی آفرینش با کلمه و رابطه ی زبان و هستی از مسائل مطرح در این بخش است. در ادامه با تفصیل بیشتر به این پرسش بنیادین که چگونه در قلمرو الوهیت، کلام نفسی که به عالم غیب، جهان حقیقت و معنی و به عبارتی به بالاترین تراز وجودی تعلق دارد، در جهان آفرینش و عالم شهادت عیان و آشکار می گردد، می پردازد. بدین ترتیب در دو فصل جداگانه موقعیت هستی شناسانه ی سخن و پیوند، ارتباط و نسبت کلام الله یا کلام نفسی و ازلی خداوند با: 1. اَلست و میثاق ازلی 2. انسان کامل مورد بررسی قرار می گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاه تطبیقی به ادبیات پدیدار شناسانة قرآن و مثنوی

انسان ها از دیرباز، تحت  تأثیر عناصر طبیعت (شیمل، 1376: 51‏) و پدیده های ‏برآمده از آن  بودند و در دل هر  پدیدة  بی تحرک و  بی حرکت _جهاد  و اشیا _ به دنبال روحی می کشتند تا آن را دریابند و رازهای آن را بگشایند.گویی محیط «پیرامون» با آدمیان باب سخن می گشود و کثیری از نیایش ها در بدو پیدایش ادیان از حدیث نفس آدمی و واگویه های وی با عناصر طبیعت سرچشمه گرفته است. و این پدید آورندة گیتی به نیکی و ف...

متن کامل

نگاه تطبیقی به ادبیات پدیدار شناسانة قرآن و مثنوی

انسان ها از دیرباز، تحت  تأثیر عناصر طبیعت (شیمل، 1376: 51‏) و پدیده های ‏برآمده از آن  بودند و در دل هر  پدیدة  بی تحرک و  بی حرکت _جهاد  و اشیا _ به دنبال روحی می کشتند تا آن را دریابند و رازهای آن را بگشایند.گویی محیط «پیرامون» با آدمیان باب سخن می گشود و کثیری از نیایش ها در بدو پیدایش ادیان از حدیث نفس آدمی و واگویه های وی با عناصر طبیعت سرچشمه گرفته است. و این پدید آورندة گیتی به نیکی و ف...

متن کامل

خاستگاه ارزش‌ها از نگاه نیچه

نیچه، وجوهی دوگانه برای خاستگاه ارزش‌ها در نظر می‌گیرد. از یک طرف، وی به‌نوعی وفاداری خویش را به نمایان‌ترین رویۀ اندیشۀ غرب، یعنی این اندیشه که جهان را به مثابۀ یک کل در نظر می‌گیرد، نشان داده و بدین ترتیب، جهان را به‌مثابۀ نیروهای کنشی و واکنشی در نظر گرفته است که زندگی را به وجود می‌آورند. زندگی از نگاه وی، زندگی نوعی بایستن را درون خود دارد که ما را ناگزیر از به‌کاربردن ارزش‌ها می‌کند و آنگ...

متن کامل

گرامی‌داشتِ‌دم (اغتنام فرصت) در اندیشه خیام با نگاه تطبیقی به مولوی

گرامی­داشت­ِدم، یکی از بنیادهای اندیشه­ای و باورشناختی در ادبیات شادخوارانه و نیز ادب نهان­گرایانه(صوفیانه) پارسی­است که به شیوه­های گوناگون پیرامون آن در این دو سامانه ادبی سخن رفته است. خیام به عنوان نمونه برترین در ادبیات شادخوارنه که این مضمون را به گونه‌های مختلف در رباعیاتش پرورده است و ازسوی دیگر مولانا به عنوان سمبل ادبیات عرفان ایرانی که به نوعی خود را  (ابن الوقت) می‌خواند در اشعارش، ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله ادیان و عرفان

ناشر: دانشکده الهیات و معارف اسلامی

ISSN 2228-5563

دوره 44

شماره 1 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023